Onder druk van belastingmaatregelen en crisis is de automarkt in ons land behoorlijk veranderd. Die ene gram CO2-verschil bepaalt of een merk een extra productielijn voor ons land kan bijschakelen of genoegen moet nemen met een rol in de marge. Autorijden is nu eenmaal een prijzige bezigheid waar relatief eenvoudig op bezuinigd kan worden. Een lastige propositie voor een kleine stadsauto met premiumuitstraling en dito prijsstelling.

Toen de Toyota iQ in 2009 verscheen, viel hij nog in de 14 procent bijtellingscategorie en was hij BPM-vrij. Je betaalde een kwart van de reguliere wegenbelasting. In 2013 is de bijtelling 20 procent en is de auto niet meer BPM-vrij. Wel neemt de overheid de wegenbelasting nog voor haar rekening. Concurrenten als de Volkswagen Up! en in mindere mate de Fiat 500 zijn behoorlijk aan te kleden voordat de basisprijs van de iQ wordt overschreden. En de concurrentie valt wel in de lage bijtellingscategorie.

De breedte is het punt waarop de iQ aangenaam verrast. Deze is met 1,68 meter gelijk aan die van een Volkswagen Polo en 13 centimeter meer dan de Smart fortwo.

Kort en breed

Als ik de iQ van opzij bekijk, verwacht ik dat er behalve de bestuurder niet heel veel meer in past. Na het instappen ben ik echter positief verrast. Qua lengte strookt mijn eerste indruk wel met de waarheid. De iQ meet nog geen 3 meter en achter de bestuurdersstoel kun je net een kinderstoeltje kwijt. Eerdergenoemde concurrenten zijn elk ruim een halve meter langer. Nee, de breedte is het punt waarop de iQ aangenaam verrast. Deze is met 1,68 meter gelijk aan die van een Volkswagen Polo. Het is ook 13 centimeter meer dan de Smart fortwo, die andere micro-stadsauto waarop de iQ het intelligente antwoord wil zijn. De compacte, maar op alle punten goede ondersteuning biedende stoelen versterken het gevoel dat bestuurder en voorpassagier ver van elkaar zitten. Voor 221 euro een middenarmsteun (met opbergvak) aanvinken in de optielijst, is mijn advies om de loze ruimte wat nuttiger te kunnen inzetten.

Praktisch gebruik

Toyota’s ontwerpers hebben een praktische oplossing bedacht om de beperkte diepte achter de passagiersstoel optimaal te benutten. Het asymmetrische dashboard maakt een U-bocht naast de middenconsole, die het mogelijk maakt om de stoel extra ver naar voren te zetten. Op deze wijze kan een volwassene achterin zitten. De iQ biedt dan, heel smart, plaats aan drie personen. Achter de derde passagier, wiens hoofdsteun de achterruit raakt, is een kofferruimte beschikbaar die 32 liter meet. Om een idee te geven: dit is onvoldoende voor mijn toch niet al te forse laptoptas. Het neerklappen van beide delen van de achterbank resulteert in een vlakke vloer en een laadvolume van 292 liter. De hoge tildrempel maakt de ruimte wat lastig toegankelijk.

Snelweg

Tijdens de eerste rit valt direct op dat het zicht opzij slecht is door de forse b-stijl. Het is dus ondanks het formaat van de auto opletten met de dode hoek. Ook valt op dat ik tijdens diezelfde rit met veel snelwegkilometers bijna vergeet dat ik in een kleine auto rijd. Bijna, want de hoge koets maakt de lichte iQ behoorlijk windgevoelig en dat was merkbaar. De 1,0 liter driecilinder motor heeft weliswaar 15 seconden nodig voordat de teller 100 kilometer per uur aangeeft, maar eenmaal op snelheid en hoog in de toeren kom je prima mee met het overige verkeer. De bij de introductie leverbare 1.3 liter motor is om prijstechnische redenen geschrapt, dus het is ook de enig beschikbare motorisering. De motor laat zich duidelijk horen en onze testauto is niet vrij van laagfrequente trillingen in de aandrijflijn bij stationair draaien en in lage versnellingen. Het voelt dan alsof de motor elk moment kan afslaan.

Stadsverkeer

In stadsverkeer voelt de iQ zich duidelijk beter op zijn gemak dan op de snelweg. De kleine draaicirkel werkt in het begin op mijn lachspieren. Tijdens het keren op de weg heb ik daarvoor nauwelijks meer dan een weghelft nodig. De korte wielbasis zorgt ervoor dat de auto nogal stuitert bij drempels en oneffenheden in het wegdek. Het hoort echter bij het communicatieve karakter van de iQ. De auto is zeer direct en met veel gevoel te sturen, waarbij hij alleen op hogere snelheden in bochten wat overhelt en liefst rechtuit wil. De versnellingsbak schakelt soepel en precies.

Achter de derde passagier, wiens hoofdsteun de achterruit raakt, is een kofferruimte beschikbaar die 32 liter meet. Om een idee te geven: dit is onvoldoende voor mijn toch niet al te forse laptoptas.

Tegenvaller

Tijdens de testperiode rijden we ongeveer net zoveel kilometers in de stad als op provinciale wegen en snelweg. Het gemiddeld verbruik komt uit op 5,9 liter per 100 kilometer. Wetende dat de slechts 820 kilogram wegende auto met een zuinige driecilinder motor is uitgerust, had ik een lager verbruik verwacht.

Interieurkwaliteit

Met de interieurkwaliteit van de iQ is niet veel mis, al ziet de links van het stuur geplaatste boordcomputer met oranje monochroom display er behoorlijk gedateerd uit. Dat geldt ook voor de fragiele drukknoppen voor het selecteren van de informatie en resetten van de dagtellers. De middenconsole is stijlvol vormgegeven met hoogglans details in zwart en rood. De solide knoppen voor de airconditioning zitten op de juiste plaats en laten zich intuïtief bedienen. Het joystickachtige knopje op het stuur voor de bediening van de radio staat hiermee in schril contrast en had wat degelijker uitgevoerd mogen worden. Toyota heeft goede materialen gebruikt met oog voor detail. Het ergonomisch zeer goed gevormde lederen stuurwiel met rode stiksels is een voorbeeld.

De importeur geeft aan dat Toyota de iQ op een hoger luxeniveau is gepositioneerd dan andere kleine stadsauto’s. Anno 2013 concludeer ik echter dat de concurrentie de iQ qua uitstraling, luxe en efficiëntie heeft bij- zo niet ingehaald.

Luxe?

De importeur geeft aan dat Toyota de iQ op een hoger luxeniveau is gepositioneerd dan andere kleine stadsauto’s. Interieur- en rijkwaliteiten onderstrepen dat dit gelukkig niet alleen aan de prijs te merken is. Anno 2013 concludeer ik echter dat de concurrentie de iQ qua uitstraling, luxe en efficiëntie heeft bij- zo niet ingehaald.

Conclusie

De business case achter een technologisch geavanceerde en standaard behoorlijk rijk uitgeruste micro-stadsauto is op voorhand een lastige, als je bedenkt dat je voor dezelfde prijs een aanzienlijk grotere auto koopt voorzien van heel veel extra’s. Het is inmiddels duidelijk welke van beide opties mensen in het algemeen kozen. De importeur bevestigt dat de iQ niet het succes is geworden dat Toyota ervan gehoopt had, maar dat de introductie ook op een lastig moment plaatsvond. De eerdere paragraaf over de bijtelling is een bewijs van de correctheid van deze stelling.

Zit je vaak alleen in de auto voor relatief korte afstanden, maar wil je de flexibiliteit hebben om ook eens samen of gedrieën een weekendje op stap te gaan, dan is de iQ niettemin een prima optie. Je zult je achterpassagier niet horen klagen over de beenruimte, maar mogelijk wel over de bagage die zich naast hem of haar bevindt.

Technische gegevens:
Brandstof: Benzine
Energielabel/Bijtelling: A/20%
Gem. verbruik: 4,4 l/100 km
CO2 uitstoot: 99 g/km
Cilinderinhoud: 998 cc
Cilinders/Kleppen: 3/12
Max. vermogen: 50 kW/68 pk bij 6.000 tpm
Max. koppel: 91 Nm bij 4.800 tpm
Acceleratie 0-100 km/h: 14,7 sec.
Topsnelheid: 150 km/h
Transmissie: Handgeschakeld 5 versnellingen
Gewicht: 820 kg
Prijs basisversie: € 12.995
Prijs gereden uitvoering: € 16.225

Plus
+ Rijgedrag snelweg en stadsverkeer
+ Interieurkwaliteit
+ Innovatieve oplossingen

Min
– Prijsstelling
– Ingehaald door de tijd
– Verbruik

Bekijk meer foto’s op onze Facebook pagina.