Wat is fijnstof? Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling en bestaat uit in de lucht zwevende deeltjes met een doorsnede van minder dan 10 micrometer.
Dit is slechts één honderdste deel van een millimeter en ze kunnen dus eenvoudig worden ingeademd en zelfs in het bloed terecht komen met allerlei gezondheidsklachten en nare ziektes tot gevolg.
Directe inspuiting: minder CO₂, meer fijnstof
De verzamelnamen voor deze fijnstoffen zijn PM 10, PM 2.5 en PM 0.1 (ultra fijnstof). Deze bestaan uit verschillende samenstellingen en grootte. De helft komt voort uit natuurlijke bronnen, zoals zand en zeezout. Een groot deel komt echter uit onnatuurlijke bronnen en wat betreft de automotive doen remstof, bandenslijtage en verbrandingsmotoren een stevige duit in het zakje. Over de laatste categorie wil ik het met u hebben; verbrandingsmotoren en in het bijzonder de kleine, direct ingespoten benzinemotoren, de zogenaamde GDI-motoren.
De nieuwe generatie benzine motoren is schadelijker dan nieuwe diesels
De TüV meldde in 2013 dat de nieuwe generatie benzinemotoren schadelijker is dan de nieuwe diesels. Door de hoge verbrandingsdrukken in de cilinders hebben deze motoren nauwelijks CO₂ uitstoot, maar wat blijkt: de uitstoot van het zeer kankerverwekkende fijnstof is tot duizend maal hoger dan de old-school benzinemotoren en nog altijd tien maal hoger dan bij de nieuwe diesels. We gaan eerst eens onder de loep nemen waaruit de uitstoot van de oude, vervuilende, motoren bestaat.
CO₂ – ongevaarlijk en niet giftig
We beginnen met de meest gebruikelijke, de overheids- en fiscaal gestuurde CO₂ of koolstofdioxide. Dit zijn reuk- en kleurloze gassen die niet giftig zijn! CO₂ is een verbinding tussen 1 koolstofmolecuul en 2 zuurstofmoleculen. Het is een natuurlijk gas dat ervoor zorgt dat de aarde op de juiste temperatuur blijft omdat het infrarode straling vasthoudt. Als we met z’n allen lucht inademen nemen we (onder andere) zuurstof op. Als we weer uitademen laten we CO₂ uit ons lichaam ontsnappen. Bomen en planten zorgen dat de CO₂ wordt omgezet in zuurstof en houden op deze wijze de natuur in evenwicht. Vervelend is als wij met z’n allen méér CO₂ uitstoten dan de natuur ten gevolge van ontbossing, kan omzetten in zuurstof.
Meer CO₂ houdt meer zonnewarmte vast met als resultaat de opwarming van de aarde. Wat CO₂ betreft is er veel succes geboekt in de automotive, de uitstoot is drastisch verminderd. ten opzichte van oudere motoren met een gelijkwaardig brandstofverbruik is de CO2-uitstoot aanzienlijk gedaald. Dan komen we bij de giftige stoffen -de daadwerkelijke vervuiling- uit op NOx of stikstofoxide, een verzamelnaam voor stikstof-zuurstof verbindingen. Deze NOx ontstaat bij alle soorten van verbranding, waarbij geldt; hoe hoger de temperatuur, hoe gemakkelijker de verbinding kan worden aangegaan.
Stikstofoxiden – gevaar voor de luchtwegen
Dus diesels stoten in principe méér NOx uit dan benzinemotoren. NOx is zeer schadelijk voor het milieu en de veroorzaker van onder andere zure regen. Wijzelf merken overmatige blootstelling aan NOx aan geïrriteerde luchtwegen (hoesten) wat kan uitgroeien tot zeer ernstige ziektes. NOx uitstoot van de auto wordt afgevangen in het roetfilter en de katalysator. Door de toepassingen hiervan is ook de NOx uitstoot aanzienlijk gedaald.
Koolwaterstoffen zijn zeer giftig en vinden hun weg naar longen en bloedbanen
Gaan we verder met de HC of koolwaterstoffen. Dit zijn verbindingen tussen uitsluitend koolstoffen en waterstoffen en wordt gebruikt voor het fabriceren van diesel en benzine. De stoffen zijn zeer giftig en vinden hun weg naar longen en bloedbanen. Duidelijk is dat er nooit een 100% verbranding van het mengsel in de cilinders plaats vindt, het onverbrande deel (de koolwaterstoffen) wordt ook weer door de katalysator of roetfilter afgevangen.
Zwaveldioxide – giftig voor alles wat leeft
Blijft over de SO₂ ofwel zwaveldioxide; een verbinding van één atoom zwavel en twee atomen zuurstof. Het komt vrij ten gevolge van het verbranden van fossiele brandstoffen en is zeer schadelijk voor mens, plant en dier en tast organen aan. In benzine komt het veel minder voor dan in diesels. Dat is de reden dat overheden de brandstof leveranciers een maximum aan de hoeveelheid zwavel in de brandstof oplegden, met als speerpunt dat dit de komende jaren nog verder verlaagd wordt.
Uit bovenstaande blijkt dat het genoemde TüV rapport iets meer genuanceerd bekeken moet worden. Op 4 van de 5 punten is tenslotte opmerkelijk veel winst geboekt. Echter niet op de fijnstof (PM). Volgens het TüV rapport is dit bij de direct ingespoten benzinemotoren aanzienlijk meer geworden. Zoals gezegd , dit is een gevolg van de hogere inspuitdrukken waardoor de afvalstoffen na ontbranding kleiner worden, een kwestie van negatieve bijvangst!
